01:29.8
Ito ay nangyayak.
01:29.8
Ito ay nangyayak.
01:29.9
Ito ay nangyayak.
01:30.0
Ito ay nangyayak.
01:30.0
Ito ay nangyayak.
01:60.0
At nagpagaling ng kanyang mga sugat bago siya muling bumalik sa Manila.
02:07.3
Malaki ang pasasalamat niya at utang na loob sa aking ama sa pagkakaligtas nito sa kanyang buhay.
02:13.7
At naging aral na rin sa kanya ang malagim na sirapit sa kanyang bagong kaibigan na isa palang aswang.
02:24.3
Makalipas ang ilang buwan, meron pa rin kababalaga noon ang baryo ng aking mga magulang.
02:30.0
Patuloy pa rin silang sinasalanta ng mga aswang at iba pang maligno sa paligid.
02:38.7
Lalo pang naging komplikado ang lahat nang mabuntis ang nanay ko sa una kong kapatid.
02:45.2
Nagdodoble ingat siya.
02:47.5
Partikular na din ang aking ama pagkatapos niyang magsaka sa bukid ay maagap siyang umuwi sa bahay para masigurado na ligtas ang nanay nito.
02:59.3
Balibalitan siya.
02:59.9
Kaya noon na may mga nila lang na gumagala sa ating gabi at nambibiktima ng mga buntis.
03:07.5
Hindi na naman bago yun sa pandinig ng aking ama kaya naman marami siyang mga pangontrang inilalagay sa loob ng bahay.
03:17.0
Madalas na maraming tendero ang nagpibenta ng mga gulay at prutas.
03:22.2
Gayon din ang mga sariwang isda na inililibot nila sa buong baryo.
03:27.9
At isa na ron si Aling Maria.
03:29.9
Na isang matandang babae na araw-araw dumadaan sa may harapan ng bahay.
03:38.2
Isang araw, nag-iisa sa loob ng aming bahay ang aking ina.
03:44.4
Kakatapos lamang niyang manahinoo ng mga damit ng sanggol, nang biglang mapadaan si Aling Maria sa bakuran ng bahay namin.
03:53.9
Natanaw niya sa loob ang aking ina kaya magiliho niya itong inalok ng mga sariwang gulay at prutas.
03:59.9
Nagaling langan naman ang aking ina dahil kabilin-bilinan sa kanya ng aking ama.
04:07.7
Na huwag siyang magtitiwala o tatanggap ng anumang bagay buhat sa mga hindi niya lubusang kakilala.
04:16.5
Pero dahil sa magiliw at magaling na mamilit si Aling Maria,
04:21.6
ay napilitan na din na lumabas ng bahay ang aking ina at bumili ng mga sariwang prutas at gulay nun.
04:29.3
Napansin niya na ito ay magaling langan sa mga mga gulay at prutas.
04:29.9
Nagaling langan pa ni Aling Maria ang namimintog na tiyan ng aking ina.
04:34.7
Nagalak siya kung kaya't tinanong niya kung ilang buwan na ang ipinagbubuntis nito.
04:41.4
Sumagot naman ang aking ina na magwawalong buwan na ang sanggol kaya lalong namilog ang mata niya.
04:50.5
Humingi pa siya ng pabor na hawakan ang tiyan ni nanay.
04:54.3
Bagay na pinaunlakan naman ang nanay nun.
04:57.9
Agad na nagtiwala ito sa tendera.
04:59.9
At hindi man lamang ito nagkaroon ng pag-aalinlangan kahit noon pa lang na nakaulayaw niya ito.
05:08.5
Unang bes niyang nakilala.
05:12.6
Kaya lang noong hawakan ni Aling Maria ang kanyang tiyan.
05:17.3
Laking gulat niya nang biglang kumirot ang tiyan niya na iyon.
05:21.7
Sa hindi malamang kadahilanan.
05:25.8
Mabilis siyang pumasok sa loob ng bahay.
05:27.7
At kaya, pagkabigay niya ng bayad.
05:31.6
Pero bago pa siya makapasok sa mismong loob,
05:35.5
ay nasulyapan niya na biglang nanlisik ang mga mata ng tindera.
05:40.6
Bago pa ito umalis at magpatuloy sa paglalakad noon.
05:48.2
Kinilabutan ng aking ina at pagkaupo niya sa kawayang upuan.
05:53.4
Doon pa lamang humupa ang pananakit ng kanyang tiyan.
05:58.9
Sumapit ang hapon.
05:59.9
Umuwi ang tatay ko galing sa trabaho.
06:04.5
Magkasabay silang naghapunan ng nanay ko.
06:08.0
Mukha siyang balisa at tuliro.
06:09.8
Kaya naman, hindi maiwasang magtanong ng tatay ko kung anong nangyari sa kanyang buong maghapon noon.
06:17.5
Pautal-utal pang sumagot si nanay at natataranta pa siyang nagpaliwanag sa takot na kanyang naramdaman.
06:25.6
Ipinaliwanag niya sa aking ama na bumili siya ng mga prutas at gulay.
06:29.9
At ito ay kay Aling Maria.
06:31.7
At nagawa pa nitong hawakan ng kanyang tiyan.
06:36.7
Sa puntong yun ay nagimbal ang aking ama.
06:40.6
Nagmadali siyang nagtungo sa may lababo.
06:43.8
At isinuka lahat ng kanyang kinain.
06:48.1
Inutusan din niya ang aking ina na isuka lahat ng mga kinain niya noon.
06:53.4
Hindi niya maunawaan ang mga ginagawa nito pero,
06:58.5
At dinukot ang kanyang ina.
06:59.9
At dinukot ang kanyang lalamunan para mailabas lahat ng mga kinain.
07:05.6
Hindi pa doon natatapos ang lahat, sirs.
07:09.1
Kumuha ng kalamansi ang aking ama.
07:12.6
Pinigaan niya ang mga naisuka nilang pagkain.
07:16.9
Doon ay kinilabutan at nanlamig ang buong katawan ni nanay
07:20.7
ng mapagmasdan na mga dila, daliri at maging mata at ngipin ng mga tao.
07:27.7
Isinalaysay ng aking ama sa aking ina na pinaghihinala ang aswang si Aling Maria
07:35.9
na gumagala sa buong baryo.
07:40.5
Gumagamit siya ng kakaibang mahika para gawing karne ng hayop
07:45.3
ang mga nakukolekta niyang karne ng tao para maipagbili sa mga tao
07:50.3
para mahawaan niya ng pagiging aswang.
07:55.8
Kaya muling binalaan ng aking ama sa aking ina.
07:57.5
Kumuha ng aking ama ang aking ina na huwag nang magtitiwala pa kay Aling Maria
08:02.3
at huwag na rin itong ipapahawak ang kanyang tiyan
08:06.5
dahil baka yun pa ang magiging dahilan para malaglag ang sanggol sa sinapupunan nito.
08:16.9
Kinilabutan ng aking ina sa mga tinura nito
08:20.4
at nagumpisa na siyang magligpit ng mga pinagkainan.
08:26.2
Sumapit ang gabi.
08:27.5
Hindi makatulog si nanay nun.
08:31.2
Maalinsangan ng paligid.
08:33.6
Kinailangan pa niyang magpaypay ng abaniko para lang maibsan ang init na kanyang nararamdaman.
08:40.6
Hindi rin naman makatulog ang aking ama.
08:44.3
Nakamatsyag siya sa loob ng bahay habang pinakikiramdaman ang buong paligid nun.
08:51.3
Tahimik ng mga oras na yun at wala silang naririnig
08:54.3
na anumang kaluskos o ingay buhat sa labas ng bahay.
08:57.5
Nanatili silang nakahiga sa kama.
09:03.0
Hindi pa rin lumalalim ang kanilang tulog
09:05.2
at patuloy siyang paudlot-udlot ang tulog nun
09:08.3
hanggang sa sumapit ang ating gabi.
09:13.4
Nagising ang aking ama sa iilang kaluskos na buhat sa bubong ng bahay.
09:21.5
Biglang may kumalabog na malaking bagay buhat dun.
09:26.4
Agad siyang bumangon sa bubong ng bahay.
09:27.5
At kinuha ang kaluban na nasa ilalim ng kanyang unan.
09:33.5
Nagising na rin ang aking ina pero
09:35.1
sinenyesan niya itong tumahimik at huwag gumawa ng anumang ingay.
09:42.2
Lumabas ng silid ang aking ama.
09:44.6
Bitbit ang gasera.
09:46.7
Pagkatapos ay nagtungo siya sa labas ng bahay.
09:50.9
Napupuno ng kadiliman ng buong paligid nun.
09:55.1
Tumingala ang aking ama.
09:57.5
At ginamit niya bilang tanglaw ang liwanag ng gasera.
10:03.1
Pagangat niya ng tingin,
10:05.1
ay may napansin siyang nilalang na nakadapa sa may bubong ng bahay.
10:10.6
Nanlaki ang kanyang mga mata
10:12.2
nang maisip na hindi simpleng hayop yun.
10:20.0
balak talaga nitong patayin ang kanyang asawa
10:22.6
at ang sanggol nito sa sinapupunan niya.
10:27.5
Isang malakas na sigaw ang narinig niya buhat sa loob ng bahay.
10:33.9
Napagtanto ng aking ama,
10:36.3
na nasa panganim ang buhay ng aking ina.
10:39.7
Mabilis siyang naglakad papasok ng bahay hanggang sa matagpuan niya ang nanay ko
10:43.8
na nakasiksik sa isang tabi ng kama.
10:47.6
Namumutla sa sobrang takot at nakaturo ang mga daliri sa mahabang dila
10:52.5
na nakalawit sa mismong tapat ng kamang yon.
10:57.5
Napangiwi ang aking ama.
11:00.6
Nagtungo siya sa kusina at kumuha sa garapon ng asin.
11:05.4
Pagkatapos ay nilagyan niya ng asinang itak.
11:11.2
ay bumalik siya sa kwarto
11:12.5
at tinagpas ang nakalawit na dila.
11:17.9
Nagkukumahog naman ang nilalang sa bubong.
11:21.5
Nagwawala ito habang pilit na hinihila pa itaas ang dila niya.
11:27.5
Humanap naman ang lugar na mapupunta ng aking ama
11:31.2
para makarating sa bubong ng bahay.
11:36.1
Humakit siya sa mga kahoy na dingding
11:38.2
at pagkatapos ay nagmadaling lumusot patungo sa may bubongan.
11:45.0
Doon niya nakaharap ang aswang.
11:47.8
Kitang kita niya ang pagdurugo ng dulo ng dila nito.
11:53.3
Tinapunan siya nito ng mga nanlilisik na mga namumulang mga mata.
11:57.5
Inumbayan siya nito ng kalmuat
12:00.7
pero mabilis siyang nakailag.
12:04.9
Yun nga lang ay napunit ang maliit na bahagi ng kanyang damit.
12:10.7
Inataki pa siya ng inataki ng nilalang at kamuntik na siya nitong masakal.
12:15.8
Mabuti na lamang at malakas ang pagkakakapit niya sa bubong
12:18.8
kung hindi ay babagsak siya sa mataas na bahagi nun.
12:26.7
Sinalakay niya ang mga nanlilisik na mga nanlilisik na mga mata.
12:27.5
Hina ang nilalang.
12:29.2
Sinaksak sa tiyan.
12:31.2
Kasabay na sinaksak sa dibdib at hiniwa ang balat sa hita at binte.
12:37.4
Tunay unti-unting nang hina ang nilalang na iyon.
12:42.0
Nawala nito ng balanse at mabilis na bumulusok pa ibaba.
12:47.9
Hindi na nito naagapan ang pagbagsak at tila nagkalasog-lasog ang katawan niya.
12:54.2
Hindi na rin nito nagawang makatakas pa
12:56.3
at nanatakot ang mga nanlilisik na mga nanlilisik na mga mata.
12:56.6
At nanatakot ang mga nanlilisik na mga nanlilisik na mga mata.
12:56.7
At nanatakot ang mga nanlilisik na mga nanlilisik na mga mata.
12:56.7
At nanatili itong nakahiga sa lupa.
13:00.9
Mabilis namang bumaba mula sa bubong ang aking amanon.
13:05.2
Eksaktong pagkalapag niya ay natagpuan niya ang nakahandusay na nilalang.
13:11.8
Ginamit na niya ang pagkakataong iyon para matuluyang mapatay ito.
13:17.2
Makailang beses niya itong pinagsasaksak hanggang sa bawian ng buhay.
13:24.0
Unti-unting nagbago ang anyo ng nilalang.
13:26.7
At doon tumambad ang pisikal na kaanyuan ni Aling Maria.
13:32.4
Nabulabog ang mga kapitbahay sa malakas na ingay buhat sa bahay ng aking ama.
13:39.0
Nagpunta sila sa bakuran ng bahay nito.
13:42.4
At natagpuan nila ang dugoang wala ng buhay na nilalang.
13:47.3
At gulat na gulat sila nang makita ang imahe ni Aling Maria.
13:53.6
Hindi nila sukat akalaing mapapatayin.
13:56.7
At napatay ang aswang sa mismong bakuran pa ng aking ama.
14:02.7
Pero mababakas sa kanilang mga mata ang kagalakan at kapanatagan ng kalooban nun
14:07.3
sa pagtatagumpay na mapatay ang aswang na pumapatay sa mga buntis.
14:15.8
Kinabukasan ay umugong ang balita sa pagkamatay ni Aling Maria.
14:20.6
Nagbunyi ang mga residente at nagkaroon ng konting kasayaan sa baryo.
14:26.7
Nagkaroon na rin ang katahimikan ng pag-iisip ang aking mga magulang nun.
14:32.9
Lumipas pa ang ilang araw.
14:35.5
Iniluwal ng aking ina ang panganay kong kapatid.
14:39.7
Masaya nilang pinagtulungang mag-asawa na maitaguyad ang aking kuya nanding sa kabila ng payak na pamumuhay sa baryo.
14:48.1
Ngunit batid man nila ang konting kapayapaan ng kanilang pamumuhay bilang isang masayang pamilya.
14:54.7
Ay hindi maikakailang daradam.
14:56.7
At nating ang panahon na muli na naman silang dadalawin ng panibagong lagim at panganib na dulot ng mga aswang.
15:09.8
Bumisita sa tahanan ng aking ama ang kapinsan niyang si Tio Isagani.
15:15.3
Nasabi nito na nagtungo siya sa Iloilo para tumulong sa pagtugis sa mga asbo na nagtatago sa liblib na lugar.
15:24.4
Buhat pa umano sa kabisayaan ng lipo.
15:26.7
At nagawa nitong lumipat ng lugar na mapagtataguan para maghasik ng kadiliman at mambiktima ng mga tao.
15:39.3
Ilang buwan pa lamang noon ang aking panganay na kapatid.
15:43.6
Kaya nangamba ang aking mga magulang para sa kanilang kaligtasan.
15:49.0
Nabanggit pa ng aking Tewi na nagtatangan umano siya ng isang medalyong agimat
15:53.8
na magpoprotekta sa kanya sa oras ng kaligtasan.
15:56.7
Nakipagtulungan naman sa kanya ang aming ama.
16:03.3
Gayon din ang ilang grupo na mga kalalakihan noon.
16:07.6
Lumipas pa ang ilang araw ay napabalita sa baryo ang sunod-sunod na pagkamatay ng ilang mga tao
16:13.1
na natagpuan ang bangkay sa kakahuyan
16:16.2
na parang nila pa ng mababangis na hayop
16:19.7
at nangangawala ang mga lamanloob noon.
16:25.4
Suspetsa ng karamihan na ito ay nangangawala ang mga lamanloob noon.
16:26.7
At isa pa, hindi yun basta-basta magagawa ng mga hayop dahil malalalim ang mga sugat ng mga bangkay sa buong katawan
16:50.1
na masigit pa sa pwedeng gawing pinsala ng mababangis na hayop.
16:56.7
Isang gabi, nagplano ang mga kalalakihan noon.
17:03.2
Pagdating ng hating gabi, ay susugod sila sa kuta ng mga aswang.
17:08.2
Dala ang kanilang mga sandata.
17:12.0
Sinamahan na muna ng malapit na kapitbahay ang aking inapara.
17:16.2
Mabantayan sila ng aking kapatid habang kasama aking siwi na tama
17:19.8
sa pakikipaglaban sa mga aswang.
17:24.8
Sumapit ang hating gabi.
17:26.7
May dalang sulo at mga tabak at baril ang mga kalalakihan na sumugod sa may kakahuyan.
17:35.2
Binaon nila ang lakas ng loob habang binabaybay ang masukal na gubat na iyon.
17:43.3
Nakarating sila sa kakahuyan.
17:45.7
Nakarinig sila ng mga sigawan sa hindi kalayuan.
17:50.2
Naalerto silang lahat at ikinasa ang mga baril at inilabas ang mga itak sa bawat kaluban.
17:59.7
Biglang may lumitaw na mga bulto ng animoy.
18:03.5
Malalaking kalabaw.
18:05.8
Matutulis na mga pangil na tila mga lagari nun.
18:10.1
May nanlilisik na mga mata.
18:13.1
Mahahabang buntot.
18:16.1
May tangay-tangay na atay ang isa sa mga asbo.
18:20.0
At sa isang iglap ay nilamon niya yon.
18:23.7
Nagulat ang aking ama.
18:25.7
sinenyasan siya ng aking tiyuhin kung kaya't mabilis silang umatake sa mga aswang na iyon.
18:33.7
Pinagtatataga ng mga kalalakihan ang matitigas na balat na mga nilalang.
18:39.4
Karamihan sa kanila ay napatay na mga ito.
18:43.6
Nila pa naman ang iba samantalang ang ibang kalalakihan ay nabalian na mga buto at binawian ng buhay.
18:52.4
Naging madugo at marahas ang kanilang pakikipaglaban.
18:55.7
Pero, hindi naman sumuko ang aking ama.
18:59.9
Gayun din ang aking tiyuhin.
19:02.9
Nagulat na lamang ang aking ama dahil kahit nasusugatan ang tiyuhin ko,
19:08.2
ay tila hindi bumabaon ang mga kuko na mga asbo sa katawan niya.
19:13.8
Parabang makunat ang balat niyong tiyuhin ko.
19:16.8
At hindi siya basta-basta tinatalaban ng anumang pag-atake ng mga nilalang.
19:24.2
Nagsipagbagsakan ng mga asbo.
19:26.4
Noong mapaputokan sila ng mga bala ng baril.
19:30.4
Samantalang tinamaan naman ang mga saksak sa libdibang iba sa kanila.
19:35.6
Pinutol ng tatay ko ang buntot ng asbo.
19:39.4
Kasabay noon ay ginilitan niya ito sa leeg.
19:43.2
Medyo nahirapan siya na makugutan ito ng ulo pero,
19:47.0
sa sunod-sunod niyang pag-atake,
19:49.4
ay nagawa niyang matagpas ang ulo noon.
19:54.2
nakipagbuno naman ang aking tiyuhin sa asbo.
19:58.6
Nagawa niyang mabalian ito ng buto
20:00.5
bago pa masaksak sa masiselang bahagi ng katawan.
20:06.3
Nakakabingi ang mga pag-angil na mga nilalang
20:08.8
at umalingaw-ngaw yun sa buong kakahuyan.
20:13.9
Lumipas pa ang ilang oras
20:15.3
bago tuluyang maubos ang mga nilalang sa paligid.
20:20.2
Walang nakaligtas sa aking ama.
20:21.8
Gayun din kay Tiyo Isagani.
20:26.0
Napuno naman siya ang kanilang damit
20:27.8
at nanlilimahid ang katawan nila sa dumi at pawis noon.
20:33.2
Mang ilan nila nang natira sa kanilang mga kasamahan
20:35.5
at bakas nila sa muka ng bawat isa
20:38.5
ang lungkot at pagkadismaya sa pagkaubos ng kanilang mga kasama.
20:45.7
Nalungkot ang aking ama
20:47.0
habang pinagmamasdan ang karimari-marim na inabot ng kanyang mga kapatid.
20:51.8
At ang mga mga mga mababayan
20:52.3
sa mga mababalasik na mga aswang.
20:58.1
Tinapik naman siya sa balikat ng aking tiwin
21:00.5
at sinikap nitong pag-aani ng mabigat na dinadala nito sa kanyang dibdib.
21:07.8
Hindi sila kaagad lumisan sa bubat.
21:11.3
Pinagtulungan nilang madala sa baryo
21:13.0
ang ilang bangkay ng kanilang mga kasamahan
21:15.6
para may uwi sa mga pamilya nito.
21:20.5
Pagdating naman nila sa baryo,
21:21.8
ay nakipagtulungan sila sa ilang namamahala ng baryo
21:25.5
para makuha ang iba pang bangkay sa kakahuyan.
21:30.8
Napuno ng lungkot at nagluksa ang buong residente
21:33.5
sa sinapit na mga kalalakihang napatay sa enkwentro.
21:39.0
Halos maglupas ay ang mga kamag-anak na mga namatayan.
21:43.3
Napuno naman ang kasiyahan ng puso ng aking ina
21:45.7
nang muli niyang masilayan ang aking ama.
21:49.2
Ganun din ang pinsa nito.
21:51.8
Nagpapasalamat siya sa Panginoon
21:53.5
dahil nakaligtas sa kapahamakan ng kanyang asawa.
21:57.9
Ganun din ang pinsa nito sa kabila ng
21:59.6
napakaraming bangkay ng kanilang mga kasamahan sa baryo noon.
22:05.8
Yun ang isa sa pinakamasakit
22:07.7
na naranasan nilang lahat sa kamay ng mga aswang
22:10.2
bago tuluyang humarap sa makabagong panahon ng kanilang baryo.
22:16.7
Sa mga sumunod na taon,
22:19.4
habang lumalaki na noon ang aming pamilya,
22:21.8
ay napag-isipan ng aking mga magulang na
22:25.2
magtungo sa Manila para makahanap ng maayos na trabaho
22:29.3
at maitaguyod ang pangangailangan ng aming pamilya.
22:34.8
Matapos na maisilang ang aking gunsong kapatid,
22:38.1
ay umalis ang aming pamilya sa baryo
22:39.9
at sinikap naming manirahan at subukan ang swerte sa Manila noon.
22:48.1
matatagumpay na kaming magkakapatid sa iba't ibang larangan.
22:51.8
May sarili na rin kaming pamilya
22:53.6
samantalang ang aming mga magulang naman
22:55.5
ay kasama ng aking gunsong kapatid.
22:59.8
Sama-sama silang naniniraan sa isang malaking bahay.
23:04.4
Kapag may pagkakataon ay bumibisita kami sa kanila
23:06.7
kasama ang aming mga anak.
23:11.1
Sa mga ganong simpleng pagkikita-kita
23:13.0
ay lalo naming napapapagbuklod-buklod ang aming pamilya.
23:18.2
At kahit na matatanda na ang aming mga magulang,
23:21.8
ay patuloy pa rin silang masigla
23:23.9
at nabubuhay sa tulong ng kanilang mga apo
23:27.6
na dahilan ng kanilang mahabang buhay.
23:36.8
Thank you for watching!
