Vince Rapisura 2731: Pasko na! Budget Tips para sa Happy Wallet! PTV4 Rise and Shine
* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.3
Samantala, mga ka-RSP, papasok na po itong buwan ng Disyembre at nalalapit na nga itong Pasko at bagong taon.
00:06.9
Kasunod na po niyan, yung bigaya ng bonus. Ito yung good news na gusto natin marinig.
00:11.8
At kumakaway nga din po yung kaliwat ka ng mga gastos.
00:15.4
Kaya naman para tulungan tayo sa pagbabudget ngayong holiday season,
00:19.7
ay makakapanem natin ngayong umaga si Vince Rapisura, isang financial expert.
00:24.9
Yes, sir. Good morning. Welcome to Rising Shine.
00:26.7
Hi, good morning. Maraming salamat and thank you for having me here.
00:30.0
Well, sir, kayo po yung nagtuturo rin ng management sa Ateneo University, no?
00:35.3
Pero para po sa pangkaraniwang mga nagbabudget ngayong kapaskuhan,
00:40.0
ano po ba yung mga ilang efektibong pamamaraan para makalikha ng balancing budget sa holiday season?
00:46.3
Right. So yung talagang goal natin this holiday season ay maging masaya talaga tayo buong taon,
00:52.7
hindi lang tuwing Pasko at saka bagong taon.
00:55.0
So para sa pagbabudget for this holiday season, sa akin ang unang-una talaga na rule dyan,
01:00.0
ay dapat bawal tayong mangutang. Kasi hindi pa natin yan kinikita eh.
01:05.2
Tapos gagasusin na natin, di ba?
01:07.3
Tapos pangalawa, dapat talaga ay paghandaan natin, no?
01:11.3
Maghanda tayo ng maaga para hindi tayo ubos biyaya.
01:15.5
So ano pa lang, yung gagawin mo talaga dyan, yung gagasusin mo para sa handaan,
01:20.4
paghahandaan mo na January pa lang, no?
01:23.5
Para hindi ka nabibigla sa mga gastusin pagdating ng Christmas at saka ng New Year.
01:27.8
Okay. So pag sinabing,
01:30.0
utang, kasama ba dito ang paggamit ng credit card?
01:33.0
Okay. So yung paggamit ng credit card,
01:35.3
ang alam kasi ng iba, source yun ng utang, no?
01:38.2
Pero actually, ang gamit actually ng credit card ay convenient way to pay yan.
01:43.8
So ang rule dapat yan, kapag ikaw ay gagamit ng credit card,
01:47.6
binabayaran mo yung buong balanse nito, no?
01:51.2
Sa every due date.
01:53.1
Kasi kung hindi, nako, 3.5 to 4 percent per month
01:57.1
ang aabutin ng interest na babayaran mo.
02:00.0
Sama. Ikaw ba binabayaran mo lahat?
02:01.6
Well, natuto na ako dyan.
02:05.1
18 years ago, natuto na ako na talagang ang laki nang binabayaran ko sa credit card
02:08.5
kaya hindi nako umulit. Pero ito yung question ko po, no?
02:11.0
Ang mindset kasi ng mga Pinoy,
02:13.0
ubos biyaya pag December, eh.
02:15.0
Tapos gumagapang pagdating ng Enero ng July.
02:18.0
So paano ba natin mababago yung mindset na gano'n?
02:21.0
Right. So hindi natin yun mapigilan, no?
02:23.0
Kasi yung spirit nga ng Christmas ay talagang malakas para sa mga Pilipino.
02:28.0
So ang gagawin lang natin talaga dyan ay,
02:30.0
hindi lang naman sa material na bagay talaga.
02:32.0
Nagkakaroon tayo ng kasiyahan.
02:34.0
So tumingin din tayo ng mga non-financial aspects.
02:37.0
For example, sa handaan, ang ko ang sinasabi ko parate ay,
02:40.0
pupwede naman na mag-patlock tayo
02:42.0
kaysa sa magkanya-kanya tayo sa medya noche at saka sa noche buena.
02:46.0
Sa ganitong paraan, hindi lang ikaw yung naghahanda, no?
02:49.0
At paghahati-hatian natin yung gastos.
02:52.0
So maraming paraan para magawa yan.
02:54.0
Okay. Pero may mga practical ba na paraan
02:56.0
para maiwasan ang pagkakautang o overspending?
03:00.0
Ang kapaskuhan habang ini-enjoy ang pag-dream
03:03.0
at pagbibigay ng regalo?
03:04.0
Because as you said kanina, bawal umutang.
03:06.0
Pero parang realistic ba yun sa mga Pilipino?
03:09.0
I think dapat talaga i-normalize natin siya, no?
03:12.0
Na hindi utang ang source ng celebration,
03:14.0
kundi sa savings natin yan, no?
03:16.0
So para maiwasan talaga yan, akong ginagawa ko,
03:19.0
dapat yung alam naman natin every December at January,
03:22.0
Christmas at New Year yan, huwag na nating ikagulat, diba?
03:24.0
So inero pa lang ay paghandaan mo na.
03:26.0
So ang rule ko dyan para hindi tayo mangutang,
03:29.0
kalahating buwan ng sweldo maximum ang gagastusin
03:34.0
for Christmas and New Year.
03:36.0
Ngayon, paano mo yun gagagawin para hindi ka mangutang?
03:39.0
Kunwari sumusweldo ka ng 24,000.
03:41.0
So 50% niyan ay yung maximum mo.
03:45.0
Sa buong taon, 1,000 per month yung i-save mo.
03:49.0
Kinsenas ka tapusan, 500 pesos lang yan.
03:52.0
Kaya talaga dapat nag-prepare a year before.
03:55.0
Dapat mag-prepare ka a year before para may regalo kami.
03:58.0
Kasi Sir Vince, bilang ugaling mabait na mga Pinoy,
04:03.0
gusto natin ma-please yung mga mahal natin sa buhay.
04:06.0
Lalo na yung mga malakas mangantsyaw.
04:09.0
Ito yung Pasko, no?
04:11.0
Ako yata dapat nausap mo.
04:13.0
Gusto natin i-please sila na umabigyan ng mga nararapat na regalo.
04:17.0
Pero ano ba yung mga budget friendly?
04:19.0
Kung nga rin kakapusing ka na sa budget,
04:22.0
na pangregalo sa ating mga mahal sa buhay.
04:24.0
So para panlaban dyan sa mga nangangantsyaw,
04:27.0
ang gagawin mo rin ay mag-set tayo ng realistic expectations sa kanila.
04:32.0
Huwag natin silang paasahin. Sabihin natin yung totoo.
04:35.0
Tapos sa mga regalo, ang pwede natin gawin ay
04:38.0
do-it-yourself gifts, mga crafts.
04:41.0
Tapos you can also gift your time and energy.
04:45.0
So ako, for example, ang ginagawa ko sa mga kapatid ko ay
04:48.0
ako muna yung yayo for the day sa mga pamangkin para makapag-date kayong mag-asawa.
04:52.0
Pwede na yung regalo yun?
04:54.0
Pwede na yun. Mahal ang oras natin. Alam mo yan.
04:56.0
Tapos sa mga bata naman, ito magandang opportunity para matuto sila na hindi lang material.
05:01.0
Ang ginagawa ng mga kapatid ko ay, ang gift mo sa akin ay gadget time-out.
05:07.0
Wala mo ng iPad, walang iPhone for the next hour.
05:11.0
Let's play together and let's spend time together. Pwede yun.
05:15.0
I guess. Pwede nga naman yun.
05:17.0
Matatanggap ko yun nung reregaluhan natin. May premise ka na ganun.
05:20.0
Napaisip ako tuloy anong hihingin ko kapag hindi mo kayang magbigay ng actual na regalo?
05:24.0
Picture mo na lang na may pero ba.
05:28.0
Well, ang dami-daming natutunan ngayong umaga. Maraming maraming salamat, Vins, sa pag-share sa amin ng mga tips kung paano ba natin maipagdiriwang ang holiday season on a budget. Maraming maraming salamat.
05:39.0
Maraming salamat, Sir Vins.
05:40.0
Maraming salamat. In advance, Merry Christmas, Happy New Year.
