01:17.0
At kung dumating ng araw na mawala na siya, paano ang mga bata?
01:26.0
Mga kababayan, narito po ang kwento ng kanilang buhay.
01:39.0
Ang mga kapatid na ito ay nagpiprepared sila ng kanilang ulam, pananghalian.
01:47.0
Yan po ay yung kangkong na pinanguhan ng mga bata na naabutan po namin kanina doon sa ilalim ng niyugan.
01:54.0
Nanay, ano pong pangalan nyo?
01:58.0
Ayan, pasensya na po kayo kung bakit ako sumisigaw dahil si Lola po ay
02:02.0
Mahina na po ang tainga.
02:04.0
Ilan taon na si Nanay Norma?
02:12.0
Oo. Ay para marinig niya.
02:15.0
Sige na. Ilan taon na kayo Nay?
00:00.0
02:19.000 --> 02:20.000
02:23.0
82 na pala. So, 82 years old.
02:26.0
Lola, kamusta ka?
02:30.0
Maigi naman po. Matakit ko lang po ito.
02:35.0
Okay. Sa katandaan na siguro yan.
02:37.0
Tuhod na sa tandaan na lang po.
02:40.0
Naalala ko sa mukha niya si Lola Inday.
02:43.0
Kilala nyo po si Lola Inday?
02:45.0
Pag nalakad ako, nakatungkod.
02:47.0
Nakita nga po namin ang ginagamit niya pong tungkod ay yung kawayan.
02:53.0
Kamusta yung buhay nyo po dito?
02:56.0
Kamusta po yung buhay nyo dito?
03:01.0
Hindi lang po ako nakakalakad sa malayo.
03:05.0
Hindi lang po sa may karsada.
03:09.0
Sino pong nagbibigay sa inyo ng pagkain nyo?
03:12.0
Yung anak po pong panganal, Nelia Maria.
03:19.0
Saan na yun? Si Atimo Diyang?
03:27.0
Oh, manlana. So medyo malayo sa inyo.
03:30.0
Sumasapat po ba yung pagkain ninyo dito?
03:34.0
Binibigyan lang po kami nung anak kong si Edgardo.
03:41.0
Binibigyan-bigyan lang kayo?
03:44.0
Pagkain ninyo dito,
03:46.0
Binibigyan-bigyan lang kayo?
03:49.0
Paano po pag wala na kayong kakainin?
03:51.0
Natiis na lang po.
03:54.0
Wala naman pong pera kami.
03:56.0
Eh paano po kung kakalam yung tiyan ninyo, wala kayong kakainin?
04:00.0
Nainom na lang po ng mainit na tubig.
04:04.0
Yung paglating nung mga anak ko, yun.
04:07.0
Tsaka lang kayo kakain?
04:10.0
Ang mga magkakapatid nga kanina ay nangunguha ng kangkong
04:16.0
na siya na lang iuulam daw.
04:18.0
Ngayong pananghalian, wala daw kasi silang pera
04:22.0
na pambili nila ng kahit na anuman.
04:26.0
Buti nga daw at may bigas pa sila na maisasaing.
04:30.0
Namatay na kasi ang mga magulang ng mga bata
04:36.0
sa panganak sa kambal.
04:39.0
Namatay ito kasama ang isang kambal
04:42.0
at may natirang isa na kasama sa mga inaalagaan ni Lola.
05:09.0
Mayroon po ba kayong iniinom na gamot?
05:14.0
Ay, mayroon ako dyan. Yung pantuhon na lang po.
05:18.0
Maintenance? High blood? May high blood po ba?
05:21.0
High blood? Ay, wala na po. Hindi ko malako high blood.
05:24.0
Mabuti pa si Lola. Walang high blood.
05:26.0
Buti yun sa pantuhon ko lang.
05:28.0
La, gaano na kayo nakatira sa bahay na ito?
05:31.0
Gaano na po kayo katagal nakatira dito?
05:33.0
Ay, matagal na po.
05:36.0
So, simulat sa pool, ganito na yung bahay nyo o hindi ganito yung bahay nyo dati?
05:41.0
Ang bahay namin po nata.
05:43.0
Sa pindagat? Ano itura?
05:48.0
Sira na? O sino po gumawa nitong bahay nyo?
05:51.0
Ay, nagpagawa na lang po yung anak ko.
05:57.0
Para kayo may materhan.
05:59.0
Pero kung mapapansin nyo po mga kababayan ang bahay nila,
06:03.0
ay hindi pa rin, kung baga hindi safe, lalo na kapag tag-ulan.
06:07.0
Ang bubong po nila, may mga butas.
06:11.0
May mga selopane para siguro hindi tumulong.
06:16.0
May porsyo naman na mayero.
06:18.0
Pero ang problema dito kapag umuulan.
06:21.0
Lumalaki rin ang tubig dito, Nay?
06:23.0
Tubig, napapasok kayo ng tubig.
06:25.0
Habot lang po dyan.
06:27.0
O, kasi dagat eh.
06:28.0
Tapos yung side ng mga ganito,
06:31.0
habot lang po dyan sa mayro.
06:32.0
Yan, ang mga dingding yan ay kaya-kaya na rin silang pasukin sa gabi.
06:36.0
Mayroon pa silang maliliit na magkakapatid.
06:40.0
Nay, matanong ko lang, nasan po ang magulang ng mga bata?
06:46.0
Ilang taon po nung namatay?
07:00.0
Yan, bata nila po na nag-alaga.
07:03.0
Ah, pagkapanganak na matay yung nanay?
07:07.0
Kambal ay patay din.
07:09.0
Ah, ito lang nabuhay?
07:11.0
Ako na nag-alaga.
07:13.0
So, sumula noon, kayo na nag-alaga sa mga bata.
07:16.0
Nasan po ang tatay nila?
07:19.0
Ay, nasa dagat po.
07:21.0
May gahanap buhay?
07:24.0
Wala rin gaano na itutulong sa inyo?
07:26.0
Kung bagay, pangkain, sapat lang?
07:29.0
Wala rin gaano na itutulong?
07:34.0
Wala man na tulong dito sa amin.
07:38.0
Mahina ang kita sa pagdagat?
07:43.0
Nung malakas kayo na, ano pong ginagawa ninyo?
07:45.0
Ay, nangunguha po ako ng suso.
07:48.0
Kung ano-ano po ay nilalako kung mabuhay lamang yan, mga bata na yan.
07:54.0
Ay, ngayon, hindi na po ako nakakapanggawa ng mahinaan ang tuloy ko.
08:02.0
Aman yan ang naghahanap buhay sa dagat.
08:07.0
Tsaka, binibigyan kami ng mga anak ko sa San Isidro, diyan sa Manlana.
08:16.0
Ngayon ba na, mayroon kayong pera?
08:19.0
May pera kayo ngayon?
08:21.0
Wala kayong pera?
08:22.0
Kahit sinko? Wala?
08:26.0
Nagtitiit na lang po kami, lang pagkain ng kanin na asin lang ang ulam.
08:34.0
Okay, ngayon tanghali, ano po yung ulam nyo? Itong kangkong?
08:38.0
Kangkong ang yung ulam nyo ngayon?
08:40.0
Ayan, ito po yung magiging ulam ng mga bata, yung kangkong.
08:48.0
Sino nag-aaral sa inyo?
08:50.0
Kaming dalawang sa Biomatico.
08:52.0
Okay, anong grade mo na?
08:54.0
Grade 2, pares kayo.
08:55.0
Grade 2? Ah, pares kayong grade 2?
08:58.0
Okay. Ito, ito hindi nag-aaral?
09:03.0
Bakit hindi siya nag-aaral?
09:04.0
Walang maghahatid.
09:06.0
Ah, walang maghahatid?
09:08.0
So malayo po ba yung school? Malayo yung school dito lang?
09:11.0
Malayo po yung school?
09:13.0
Malayo yung school nyo?
09:16.0
Ah, malayo po ang schoolhan?
09:19.0
Ito hindi pa nag-aaral?
09:22.0
Okay. Ilang taon ka na?
09:27.0
Ilang taon ka na, Nene?
09:29.0
Mostra mo na lang sa kamay mo. Ilang taon ka?
09:35.0
Tingnan ko rawang ka.
09:42.0
Okay, so isa-dalwa lang dito yung nag-aaral.
09:46.0
Anong gusto mo paglaki mo?
09:50.0
Bakit naman bombero?
09:52.0
Para po makatulong.
09:54.0
Okay, ikaw totoy. Anong gusto mo?
10:00.0
Mostly sa mga bata na ano natin, police.
10:04.0
Sabi nila wala na kayong nanay.
10:06.0
Wala na si nanay.
10:08.0
Okay, ilang taon ka nung nawala si nanay?
10:13.0
Ikaw, ilang taon ka nun?
10:16.0
Ilang taon ka na.
10:19.0
Nayun, ikaw, ilang taon ka nun?
10:22.0
Hindi mo nakita si nanay?
10:24.0
Bakit kayo nawalang nanay?
10:27.0
Mahirap na walang ina?
10:30.0
Dalo na pag walang nagahatid sa school.
10:32.0
Oo po, lakad lang po kami.
10:33.0
Ah, naglalakad lang?
10:35.0
Gaano ka layo yung nilalakad?
10:41.0
Malayo? As in malayo?
10:44.0
Namimiss mo ba si mama?
10:46.0
Kung nanunood si mama ngayon, anong gusto mong sabihin kay mama?
10:53.0
Sa heaven na siya ano?
10:56.0
Miss na mo na siya?
10:58.0
Anong gusto mong sabihin kay mama?
11:01.0
Wala po, kamusta na po.
11:04.0
Kinakamusta nila yung mama nila kahit na nandoon sa langit.
11:09.0
Ikaw ba nakita mo si mama nung maliit ka?
11:13.0
Ano itura ni mama?
11:20.0
La, sino pong kamukha nung mama nila?
11:24.0
Sinong kamukha nung mama nila?
11:28.0
Ikaw? Ikaw ang kamukha?
11:31.0
Ah, umaganda ang mama nila.
11:36.0
Kamusta yung buhay nyo dito?
11:42.0
Ano yung madalas na pagkain nyo?
11:45.0
Pag minsan po ay ano po.
11:54.0
Pumapasok ka ba sa school na walang bao?
12:00.0
Hindi po kami napasok.
12:02.0
Ah, hindi na kayo napasok?
12:04.0
Hindi po kami napasok pag walang bao.
12:07.0
Kasi magugutom sa school.
12:09.0
Kain, kakain kayo ng ulang po nila.
12:12.0
Sige, prepare nyo na to para makakain kayo ng tanghalian.
12:42.0
Sige, prepare nyo na.
13:15.0
Ah, pasalubong namin para sa inyong magkakapatid.
13:26.0
Yan, mayroon kaming pasalubong para sa inyo.
13:42.0
Oh, ito ay mga grocery.
13:58.0
Mayroon kami dito ang 50 kilos o isang tabang bigas.
14:04.0
Tapos mayroon tayong mga grocery dito.
14:08.0
Ito ay mga sabon para kayo ay makakapaligo ng maayos.
14:23.0
Natututbrush ba kayo?
14:25.0
O yan, may bago kayong toothbrush, ha?
14:27.0
Nandito na ang mga shampoo, sabon.
14:31.0
Malamok ba dito, Lola?
14:35.0
Malamok ba sa gabi?
14:39.0
Oh, just in case na ito may katol, ha?
14:42.0
Huwag, huwag nyo lang.
14:44.0
Ingatan nyo lang madikit sa ano, ha?
14:46.0
Kasi baka magkasunog, ha?
14:49.0
Kompleto na po yan ang mga sabon.
14:54.0
Ito naman yung toothpaste para kayo makakapag-ano.
14:58.0
Si Lola ay binilang ko ng gatas.
15:05.0
Sa iyo yan, Lola.
15:10.0
Kay Lola yan, para siya ay makainom ng gatas.
15:13.0
Pwede din paabot ako ng bag ko.
15:15.0
Tapos mayroon dito ang mga, ay, yung mga noodles.
15:19.0
Kahit paano, okay pa naman sa mga bata.
15:24.0
May biskuit tayo dyan, yung nasa lata.
15:26.0
Sa inyo na din yan, ha?
15:28.0
Para mayroon kayong...
15:34.0
Tapos binilang ko pa ng...
15:39.0
Ay, hindi pala dasd, short.
15:53.0
Kung kasa kay Lola.
15:56.0
Kasa ito sa iyo, Lola?
16:01.0
Hala siya na po kahit nasigaw ako.
16:04.0
Sa iyo po ito lahat.
16:10.0
Kay Lola yan lahat.
16:11.0
Okay, tatabi ko muna ito.
16:17.0
Pilipat lang ako ng aking posisyon.
16:27.0
Ang dami natin pa sa lubong.
16:31.0
dahil mainit po kayo ng panahon,
16:33.0
bibigyan ko pa si Lola ng...
16:38.0
Kasi nabalitaan namin,
16:39.0
mayroon naman po silang kuryente,
16:41.0
pero alin nyo po ba yung kuryente nila?
16:43.0
Ay, nagtulong-tulong daw ang mga kapitbahay
16:45.0
upang sila ay mapakabitan ng kuryente
16:47.0
at hindi magiging madilim dito sa gabi.
16:49.0
So, ang nagbabahay din ng kuryente nila
16:51.0
ay pag-share-share ng mga kapitbahay.
16:54.0
Mag-share-share ng mga kapitbahay nila yata.
16:56.0
So ngayon, para kahit paano makasave sila,
16:59.0
mayroon naman sila doon,
17:02.0
yung selling pan ayan,
17:04.0
na ginagamit nila na kuryente.
17:08.0
yung konsumo nun sa kuryente ay medyo mahal.
17:10.0
Ang gusto po sana mapalitan
17:14.0
na malikot itong anak ko,
17:16.0
ay, apukong ito, baka masilab.
17:18.0
Ah, baka masilab.
17:20.0
Mapalitan, pambili ng sinangyero.
17:22.0
Ay, masiyan lang nalang po.
17:26.0
Nakaanak ko si Lula, hindi sa kanya.
17:28.0
Ngayon, binigyan ko kayo nito.
17:44.0
para magamit nyo.
17:50.0
A, tinintinin mo.
17:52.0
Ito pa ako lang dito.
17:54.0
Ito pa lang dito.
17:56.0
Ito pa kagatindogin, ha?
18:08.0
asemble ko lang po ito.
18:12.0
bibigyan po natin sila
18:22.0
gagastusin sa kuryente.
18:34.0
Isasaksa ko lang yun dyan.
18:36.0
Tapos ito, itatalong ko na sa bintana.
18:38.0
At ilalagay ko dito sa arawan.
18:44.0
Ibibilad ko po ito dito.
18:54.0
At nag-charge-charge sya.
19:00.0
nag-charge-charge po yan, syempre naiipon
19:02.0
yung power nyan dito.
19:04.0
Rechargeable desk pan, solar.
19:06.0
Ipinduting ko ito.
19:18.0
kasi nag-electric sila, karagdagang hangin
19:20.0
para sa kanila. Para kahit si lola
19:22.0
tumambay ka dun sa mga gilid-gilid
19:24.0
ng puno, buhatin mo lang to dala-dala mo.
19:26.0
Kahit wala kang kuryente la,
19:28.0
dala-dala mo yan dun.
19:30.0
Diba? Nakabilad lang sa araw yun.
19:32.0
At ang maganda po dyan,
19:34.0
mayroon pa kayong ilaw.
19:44.0
Mayroon pa po itong kasama.
19:46.0
Dalawang bumbilya
19:48.0
na magagamit ni nalola
19:50.0
kapag walang kuryente,
19:52.0
lalo na sa panahon ng kalamidad,
19:54.0
maulan, kinabukasan
19:56.0
may araw naman, pwedeng i-charge.
19:58.0
Ito o, pang emergency.
20:00.0
Saksak lang natin dito.
20:04.0
May ilaw na kayo la.
20:06.0
May switch and on na din yan.
20:08.0
Eto pa yung isa. Dalawa yan.
20:20.0
O. Mayroon na silang
20:22.0
ilaw. Pwede nyo pong isabit-sabit
20:26.0
Mayroon na kayong solar
20:30.0
At kung sino may cellphone, may cellphone si ate,
20:32.0
pwede na rin kayong
20:34.0
mag-charge ng cellphone dito.
20:38.0
Nasaan ba yung cellphone nyo?
20:44.0
Pahugutin mo muna yung USB.
20:46.0
Sige lang yan, Linda.
20:50.0
Pahugutin mo yung USB.
20:52.0
Para makita nyo na ito ay gumaga na
20:54.0
at nag-charge ang cellphone.
20:56.0
Akin na yung cellphone.
21:06.0
kung ito yung cellphone nyo,
21:08.0
ito yung charger nyo,
21:10.0
pwede nyo ilagay dyan.
21:14.0
O. Ayan o. Nag-charge siya.
21:18.0
Makikita nyo dito. Ayan o.
21:20.0
Ayan. Nag-charge.
21:24.0
Pag sa iba naman, makikita nyo kasi iba-iba
21:26.0
ano yung cellphone natin.
21:28.0
Pag inaano nyo, may gumaganon.
21:30.0
Dito naman, doon lang nakikita sa gilid. Ayan o.
21:32.0
Charging. Ayan o.
21:40.0
Nag-charge po siya. O.
21:42.0
Di ba? Makakapag-charge kayo dito ng cellphone.
21:44.0
O. O. Balik ko na ito doon.
21:48.0
So mga kababayan,
21:50.0
ganito siya kaganda.
21:52.0
Ayan. O. Kompleto na.
21:54.0
Tignan nyo. Pag tinanggal ko yun
21:56.0
sa solar pan niya, siyempre may charge na yan.
22:00.0
Kahit saan ko ito dalhin,
22:02.0
tumambay man si Lola sa ilalim ng puno,
22:04.0
o mag-ikot-ikot man ako,
22:06.0
pumunta man ako doon, daladala ko lang ito.
22:12.0
O. Tutok ko lang kay Lola.
22:14.0
Tapos charge ko lang ulit
22:16.0
para di mainitan si Lola.
22:18.0
O. Ayan. Ipa-flag ko lang po mga kababayan.
22:20.0
Sorry ah. Maghahanap buhay muna ako.
22:22.0
Kung gusto nyo pong mag-avail nito,
22:26.0
solar desk pa namin,
22:28.0
with charger, with
22:30.0
2 bulb light, no?
22:32.0
Mag-TM lamang po kayo sa
22:42.0
free shipping nationwide!
22:44.0
Ayan. Maganda po ito.
22:46.0
Pag bumili po kayo nito sa amin,
22:48.0
malaking tulong po yun sa ginagawa namin charity.
22:50.0
So, mag-avail na po kayo,
22:52.0
lalo nga yung sum, di ba?
22:54.0
Okay. At hindi pa nyan natatapos
22:58.0
or tulong natin kay Lola.
23:00.0
Ayan. Magti-thank you lang po
23:02.0
ako sa ating sponsor.
23:04.0
Maraming salamat po kay Tita Rose
23:06.0
Marie Villanueva Amutau.
23:08.0
Thank you so much!
23:10.0
Nagpadala po siya sa amin ng
23:14.0
So, yung grocery po, pinamili
23:16.0
namin. Mayroon po kami dito
23:18.0
itong grocery na worth
23:24.0
Ayan. P6,000 po ito.
23:26.0
So, yung P4,000, natitirang P4,000,
23:28.0
ibibigayin natin kay
23:34.0
Ayan. Ibibigayin namin sa nyo yung
23:56.0
Hindi ko pumakan.
23:58.0
Kasi ito ay bagong bill.
24:00.0
Yung bagong pera.
24:16.0
Sabi nyo eh, ano? Anong gagawin ni Lola
24:20.0
Hindi tayo narinig.
24:22.0
Sisigaw po ulit ako. Lola, anong gagawin mo
24:38.0
Dadagdagan po na kong si ate.
24:46.0
Ayan. Yung mga bata po kasi
24:50.0
Ngayon nagluluto.
24:52.0
Ay, resel. Ay, naluto na yung
24:56.0
Ito po yung kanilang
24:58.0
pananghalian ngayon.
25:00.0
Yung adobong kangkung
25:02.0
na niluto ng kanilang ate.
25:04.0
Okay? Anong pangalan mo na yun?
25:06.0
Lovely po. Oo, ang ganda ng pangalan.
25:08.0
Ilang taon ka na lovely? Nineteen po.
25:10.0
Anong year ka na?
25:14.0
Okay, upo tayo dito.
25:20.0
So, isa pa, grade twelve na.
25:22.0
Mag-aaral kang mabuti
25:24.0
para sa iyong mga kapatid kasi
25:26.0
nakita namin yung buhay ninyo.
25:28.0
So, mahirap ang walang
25:30.0
ina? Oo po, sobra.
25:32.0
Paano mo kinaya nung
25:34.0
maagang namatay ang
25:36.0
nanay? No, una po talaga
25:38.0
sobrang hirap pero unti-unti naman po
25:40.0
kinakaya naman po namin.
25:44.0
kinakaya naman po.
25:50.0
man lang ng iyong mga kapatid ha?
25:54.0
Ito, bibigyan kita ng two thousand.
25:56.0
Thank you po. Para may pambaon
25:58.0
kayong magkakapatid.
26:00.0
Sana ay makapagtapos
26:02.0
kayo ng pag-aaral at
26:04.0
alagaan mong mabuti ang iyong mga kapatid.
26:06.0
Lalo na si Lola nyo?
26:08.0
Matanda na. Matanda na?
26:10.0
Alam na siya, eighty-seven. Eighty-two daw?
26:12.0
Eighty-seven na po. Ah, eighty-seven?
26:14.0
Mali yung sinabi niya na eighty-two?
26:16.0
Matanda na po. Lola, hindi ka pala
26:18.0
eighty-two eh. Nagpapabata.
26:20.0
Eighty-seven ka na.
26:22.0
Ah, eighty-seven po? Oo.
26:26.0
Ipakilasa ko nga din dahil sa itura
26:28.0
ni Lola, hindi siya yung eighty-two.
26:30.0
Nineteen-thirty-six po ako ay.
26:32.0
Ah, nineteen-thirty-six.
26:34.0
Sandali. Medyo may pagkabubuhan
26:40.0
Nineteen-thirty-thirty?
26:44.0
Nineteen-thirty-six minus twenty
26:46.0
twenty-three. Eighty-seven.
26:48.0
Anong birthday niya?
26:50.0
Ano po? February 9.
26:56.0
talaga ay eighty-seven na to.
26:58.0
Tatlong taon na lang
27:00.0
ay ninety na siya. At sana yung habahan po siya,
27:02.0
makatanggap siya ng one-hundred
27:04.0
para makatanggap siya ng one-hundred
27:06.0
thousand pesos. Magkagaling po yun sa
27:10.0
Yung one-hundred thousand.
27:12.0
La, may birth certificate ka?
27:14.0
May birth certificate?
27:16.0
May birth certificate siya?
27:18.0
Hindi ko na po alam.
27:22.0
Nineteen-thirty-six. February 9.
27:26.0
Kasi ayon sa mga marites,
27:28.0
makakatanggap na daw ang mga
27:32.0
na partial. Kung mayroong
27:36.0
birth certificate si Lola,
27:38.0
mapapatunayan na yun yung tamang edad niya.
27:40.0
May matatanggap po daw yan sa
27:44.0
o sa anumang sangay ng gobyerno.
27:46.0
Comment nyo nalang dyan kung totoo. Nabalitaan ko lang
27:48.0
sa mga marites para just in case may idea kayo
27:50.0
na kahit partial makakuha si Lola.
29:18.0
maraming pang salamat sa ating sponsor kay Tita Rose maraming maraming pang salamat
29:23.0
at sa PB Team Solar at sa PB Team
29:25.0
God bless po sa inyo
29:27.0
Thank you so much, bye
