00:24.4
Number 1 sign na baka hindi ka healthy
00:28.4
Unexplained weight loss
00:29.9
Malaking pinayat mo
00:31.5
Gano'ng kalaki ang malaki?
00:34.3
Palagay natin, namayat ka ng 10 pounds
00:37.8
10 pounds, 15 pounds
00:39.7
pero hindi ka naman nagpapapayat
00:41.3
Kaya pag may lumapit sa'yo, sabihin
00:43.4
Uy, mukha namayat ka ngayon ha
00:45.1
Kung bata ka, okay lang
00:46.6
Kung 20 years old, namayat
00:48.4
Pero kung medyo 50 years old, namamayat
00:51.0
Nagsasunken yung mga cheeks
00:53.5
Nisang kasi, yung mga kaibigan
00:56.5
or yung mga kasama sa bahay
00:58.5
hindi nila alam namamayat
00:59.9
na yung tatay-nanay nila
01:01.9
Kasi lagi nila kasama
01:03.4
Kala nila normal lang yan, normal
01:05.4
Pero pag iba ang tumingin, namayat
01:07.4
Bakit tayo natatakot sa 10 pounds na mayat basta-basta?
01:11.5
Takot tayo sa cancer
01:13.5
Maraming cancer talaga
01:17.5
namayat lang yung pasyente
01:19.5
Dahil sinisira nung cancer
01:21.5
kinukuha yung substansya ng katawan
01:23.5
papayat na papayat hanggang lumala
01:25.5
Ibang cause ng biglang pagpapapayat, bukod sa cancer
01:29.3
Pwedeng overactive thyroid
01:31.3
Baka hyperthyroid siya
01:33.3
Baka depressed siya
01:35.3
Baka may diabetes na hindi nakokontrol
01:39.3
Pwedeng may liver disease
01:41.3
O baka may problema sa tiyan
01:43.3
Hindi maka-absorb masyado ng mga pagkain
01:47.3
So pag thyroid naman ang problema
01:49.3
Bukod sa namamayat, kinapawisan
01:51.3
Restless, laging naiinitan
01:53.3
Unexplained weight loss
01:55.3
Number 2 sign na hindi healthy
01:59.3
Kahit sabihin mo pasinat-sinat lang
02:01.3
Mababang lagnat o mataas na lagnat
02:03.3
Dapat walang lagnat
02:05.3
Kung mababa yung lagnat
02:09.3
Pwedeng tuberculosis yun
02:11.3
More than 37.6 degrees
02:17.3
At yung mga mabababang lagnat
02:19.3
Pwede ring cancer
02:21.3
Tulad ng lymphoma, leukemia
02:23.3
Low grade fever din yun
02:25.3
Pag mataas naman yung lagnat
02:27.3
Pwedeng may urinary tract infection
02:29.3
Pwedeng may viral infection
02:31.3
Pwedeng tonsillitis
02:33.3
Madali lang gamutin
02:35.3
Pero pwede ring pulmonya
02:37.3
Pwedeng meningitis
02:39.3
Pwedeng endocarditis
02:41.3
Isang infection sa puso
02:43.3
So pag may lagnat, hahanapin yung cost ng lagnat
02:49.3
Pang limang araw, kailangan magpa-check up na
02:51.3
Hanggang 3-4 na araw
02:53.3
Lang dapat ng trangkaso
02:55.3
Pag sa bata naman
02:57.3
2 years old pa lang
02:59.3
Pababa, may lagnat
03:01.3
2 araw pa lang may lagnat
03:03.3
Pa-check up nyo na
03:05.3
Kasi sa mga babies, dapat mas alerto tayo
03:15.3
Merong nahihirapan huminga
03:17.3
Parang hinahabol mo yung hininga mo
03:19.3
Pwede dahil mataba ka lang
03:21.3
Pwede nagkakaedad
03:23.3
Kulang sa kondisyon
03:25.3
Kulang sa exercise
03:27.3
Nakikat ka sa mataas na lugar
03:29.3
Mababa yung oxygen
03:31.3
Pero meron namang
03:33.3
Nahihirapan huminga na may problema
03:37.3
Pag nahina ang puso, may heart failure
03:39.3
Hindi rin makahinga
03:41.3
Pag may sira ang baga
03:49.3
May hika, may pulmonya
03:51.3
Meron pa nga pulmonary embolism
03:53.3
May pulmonary embolism
03:57.3
Malalaking ugat sa paa
03:59.3
Nagbablood clot sa lungs
04:01.3
Delikado yung pulmonary embolism
04:03.3
Hindi makahinga, nakamamatay
04:05.3
So lung or heart problem, hahanapin natin yan
04:07.3
Papa x-ray, papa 2D echo
04:09.3
Kung laging hirap huminga
04:11.3
Ang mga magulang natin, mga may edad
04:13.3
40-50 papacheck ko na
04:17.3
Kung nagpapanic ka
04:19.3
Kala mo mamatay ka na
04:21.3
Nagpapanic attack ka, hinahapo din yun
04:25.3
Na possible hindi ka healthy
04:27.3
Laging masakit ang tiyan
04:29.3
Kung paminsan-minsan lang sumasakit ang tiyan
04:31.3
O baka gutom lang yun
04:33.3
Pero yung masakit
04:35.3
Let's say sa bandang kanan
04:37.3
Tapos tumutugon sa likod
04:39.3
Pwedeng gallbladder stone
04:43.3
Maraming may gallbladder stone
04:45.3
Lalo na sa kababaihan
04:49.3
Fat, 40 years old, female
04:51.3
Flatulent, lagi mahangin
04:53.3
Pwedeng gallbladder stone
04:55.3
Pag ang sakit naman sa may gitna
04:57.3
ng tiyan tapos bababa sa may kanang
05:01.3
Appendicitis po yun
05:05.3
2-3 days pupunta sa may kanang baba
05:07.3
ng tiyan, hindi nawawala
05:09.3
Pacheck natin kung appendix
05:11.3
Yung laging masakit sa sigmura
05:15.3
Pagtuloy-tuloy yung ulcer
05:17.3
Nalilipasan, pwedeng dumugu yan
05:25.3
Pwedeng suka ng suka
05:27.3
Merong taong kaya kakain susuka
05:29.3
Masisira itong esophagus
05:33.3
Merong taong may ganung gawain
05:35.3
Para siyang buli niya
05:39.3
Kain ng kain tapos sinusuka niya
05:41.3
May mga babae dumadaan
05:43.3
sa ganyang stage kasi gusto nila
05:45.3
magpapayat, hindi po maganda yun
05:49.3
Pwedeng appendix, gallbladder stone
05:51.3
Siyempre, concerned din tayo
05:53.3
Merong mga pancreatic cancer
05:55.3
Stomach cancer na masakit din ang tiyan
06:01.3
Matindi ang manas sa paa
06:03.3
Ako nga, pag may nakikita akong pasyente
06:07.3
Lagi ako nakatingin sa paa
06:09.3
Sabi nga nung magulang ko
06:11.3
nung nabubuhay sila
06:13.3
Ako, pag may manas na may kasabihan yan
06:15.3
Tagilid na ako may manas
06:17.3
Ngayon, may manas na hindi naman delikado
06:21.3
Yung laging nakatayo
06:25.3
o sales lady sa mall
06:27.3
Laging nakatayo, pwedeng mag manas sa hapon
06:29.3
Kaya yung paa natin malaki sa hapon
06:33.3
Kasi nga, pag nagkakaedad tayo
06:35.3
More than 40-50 years old
06:37.3
Yung ugat natin sa paa, yung arteries and veins
06:39.3
Hindi na ganung kaganda
06:41.3
Hindi na ganung kaganda yung
06:43.3
Yung pagka-robbery
06:45.3
ng mga arteries and veins natin
06:47.3
Ayaw na umakyat yung dugo
06:49.3
Dati hindi tayo nagmamanas
06:51.3
Ngayon, pag 40-50-60
06:53.3
Mas nagmamanas na
06:55.3
So, okay lang yung ganung manas
06:57.3
Itulog mo lang, itaas lang yung paa
06:59.3
Kinabukasan, mawawala na yung manas
07:01.3
Yung sinasabi kong delikadong manas
07:03.3
Yung manas na manas
07:05.3
Yung pagdiniin mo talaga, nakalubog
07:07.3
Parang hindi na umaangat ulit
07:09.3
Yung matinding manas, may mga 5 liters yan
07:11.3
Yung manas hanggang sa
07:13.3
bukong-bukong sa ankle
07:15.3
At least 5 liters of water
07:17.3
Na kailangan ialis
07:19.3
Sa katawan. So, bakit nang mamanas?
07:23.3
Heart failure, mahina ang puso
07:25.3
May high blood, may sakit sa puso
07:27.3
May natakit sa puso, umina yung puso
07:31.3
Second, may liver problem
07:33.3
Alkoholik, lakas uminom ng
07:35.3
Alak na sira na yung atay
07:37.3
Pangatlo, kidney failure
07:39.3
Hindi na ganung miihi
07:41.3
Nag-iipon ng tubig sa katawan
07:43.3
Pag kidney failure, ang manas
07:45.3
Hindi lang paa, pati yung muka
07:49.3
So, pag matindi ang manas, pacheck tayo
07:51.3
Sa isang family medicine, internal medicine
07:53.3
Doctor, baka heart failure
07:55.3
Liver failure, or kidney failure
07:57.3
Pero kung konting manas lang
07:59.3
Baka dependent edema lang
08:01.3
Yung kakatayo, katulad ngayon
08:03.3
Lagi tayo nakatayo
08:05.3
Number 6 na sign na ayaw natin
08:07.3
Yung laging pagod na pagod
08:09.3
Nakatulog na siya ng 8 oras
08:11.3
Pagod pa rin palagi
08:13.3
Bakit sobrang pagod?
08:15.3
Pwedeng may hypothyroid
08:17.3
Pwedeng maraming toxins
08:19.3
Sa katawan, baka pangit ang
08:21.3
Dieta niya, o kulang sa
08:23.3
Nutrisyon, baka anemic
08:25.3
Laging pagod, diba?
08:27.3
Daming may anemic dyan
08:29.3
Lalo na sa babae, malakas reglahin
08:33.3
Pwedeng may cancer din, yung laging pagod
08:37.3
Na hindi controlled
08:39.3
Bata man may diabetes
08:41.3
Type 1 diabetes, nangihina din
08:43.3
Type 2 diabetes sa matanda
08:47.3
Any chronic illness, nakakapagod
08:51.3
Number 7 sign, babantayan natin
08:53.3
Dark yellow urine
08:57.3
Ano bang dark yellow?
08:59.3
Parang ganito Dok Liza
09:01.3
Parang ganito, dapat green
09:05.3
Pag ganyan naka dark yellow
09:07.3
Pinuha ko isang halaman
09:09.3
So pag very dark yellow na
09:11.3
Medyo may pagka greenish pa yung ihi
09:13.3
Kidney failure po yun
09:15.3
Hindi po magandang sign yun
09:17.3
Kasi ang kulay ng ihi
09:19.3
Dyan mo malalaman kung healthy
09:25.3
Pag masyadong madilaw
09:27.3
Umiinom pa rin ng tubig
09:31.3
Baka may UTI, may infection
09:33.3
Pag ang ihi nyo masyadong mabula
09:39.3
Pwedeng may protina sa ihi
09:41.3
Bakit may protein sa ihi?
09:43.3
May kidney problem
09:45.3
May kidney problem, may diabetes
09:47.3
Nasisira ang kidneys
09:51.3
Papuntang dialysis and kidney transplant
09:53.3
Hindi natin kaya yun
09:55.3
Medyo mahal yun sa atin
09:57.3
So yung kulay ng ihi
09:59.3
Paano hindi masisira ang kidneys?
10:01.3
Inom lang maraming tubig
10:03.3
Bago mag-exercise
10:07.3
Pag umiihi kayo sa urinal
10:09.3
May nakasulat doon na drawing
10:11.3
Ewan ko kung anong gastration
10:15.3
Sasabihin, if your urine is dark yellow
10:17.3
You should drink 1 liter of water
10:19.3
Actually tama yun
10:25.3
Malinaw lagi ang ihi
10:27.3
8 to 12 glasses of water
10:29.3
Pinakamaraming inom ng tubig
10:33.3
Huwag na lalampas sa 4 na litro
10:35.3
Yun na pinaka maksimum
10:39.3
So hanggang 16 glasses po pwede
10:41.3
Pinakamahina mga 8 glasses
10:45.3
Baka may sakit yung tao
10:47.3
Unstable yung personality
10:49.3
Nagbago yung ugali
10:53.3
Parang wala sa sarili
10:55.3
Kung anong sinasabi
10:59.3
Nagbabago yung personality
11:01.3
Maraming possibility siyan
11:03.3
Pwedeng may stroke pala yun
11:05.3
Actually pwedeng may maliliit na
11:09.3
Kaya nasisira na yung computer
11:13.3
Parang alzheimers na
11:15.3
Meron din naman bipolar disorder
11:21.3
Bibili lahat ng kaya niya bilin
11:25.3
Nagkukulong sa kwarto
11:27.3
Meron din may mental problem
11:29.3
Yung mga schizophrenia
11:33.3
Nagbabago personality
11:45.3
So pag may ganitong problema
11:47.3
Papatingin din natin
11:51.3
Baka hindi ka healthy
11:53.3
Any bleeding sa katawan
11:55.3
Ayaw natin makakita na dugo
11:57.3
Pag ang dumi nyo may dugo
12:01.3
Pag ang dumi natin may fresh blood
12:03.3
Pwedeng anal fissure
12:05.3
Pero pwedeng colon cancer
12:07.3
Pwedeng colon cancer
12:09.3
Above 40, 50 years old
12:11.3
Lalaki, babae, naninigarilyo
12:13.3
May lahi ng cancer
12:15.3
Rule out colon cancer tayo
12:19.3
Pag ang dumi mo maitim
12:25.3
Pwedeng may ulcer yun na dumudugo
12:27.3
So any pagdurugo hindi maganda
12:29.3
Pagdurugo sa ilong
12:33.3
Ako pag nose bleeding ako
12:35.3
Sasabihin ng ENT doctor ko
12:37.3
Silipin hanggang dulo sa loob
12:39.3
Kasi nga pag sinilip
12:41.3
Nagkahanap siya ng
12:43.3
Nasopharyngeal cancer
12:45.3
Yun din ang tinitingnan
12:47.3
May pagdurugo sa puwerta
12:49.3
Let's say ang babae
12:51.3
Hindi naman niya regla
12:53.3
In between regla pero dinudugo
12:57.3
Menopause na dinudugo
12:59.3
Hindi po maganda yun
13:01.3
Rule out cervical cancer
13:03.3
Ang tinitingnan natin
13:07.3
Kasi nga hindi dapat nagdudugo
13:09.3
Papacheck up sa OB
13:13.3
Pagdahak may plema
13:15.3
May plema may dugo
13:17.3
O tinitingnan yung baga
13:19.3
Pag ihi kulay pink
13:23.3
So any bleeding ayaw natin
13:25.3
Hindi naman lagi masama pero ayaw natin
13:27.3
Kaya ang tip ko nga
13:29.3
Pag uubo kayo wag sobra lakas ang ubo
13:31.3
Pag iiri kayo wag din sobra lakas yung iri
13:35.3
Pag hahaching wag din sobra lakas
13:39.3
Pag sinobra lakas mo hatching
13:43.3
Pwedeng may mangyari
13:45.3
Merong nagdudugo sa utak
13:49.3
Nasisira dito sa tiyan
13:55.3
Wag yung bigla na sudden
13:59.3
Pag nagkakaidad na
14:01.3
Hindi na ganun kalakas
14:07.3
Senyales na hindi ka healthy
14:09.3
Lagi kang inuubo at sinisipon
14:11.3
Laging may trangkaso
14:15.3
Laging nagkakasakit
14:17.3
Bakit siya tinatamaan lahat ng bacteria
14:19.3
Lahat ng virus ang bilis tamaan
14:21.3
Ibig sabihin mahina ang immune system niya
14:23.3
Kahit kasi may virus
14:27.3
Dapat nalalabanan ang katawan
14:29.3
Baka tinatamaan ang sakit
14:31.3
Ano meron sa katawan mo
14:33.3
Sobra ka bang stress
14:35.3
Meron bang mental problem
14:37.3
O baka merong tinatagong sakit
14:39.3
Baka may bukol na dyan tumutubo
14:43.3
Baka may diabetes hindi nagagamot
14:45.3
Baka kulang ka sa mga vitamins
14:47.3
Kulang ka sa vitamin C
14:51.3
Kulang ka sa potassium
14:53.3
Baka may kulang sa iyo
14:55.3
Ipapacheck sa doktor at iinom rin ng multivitamins
14:57.3
Sana po nakatulong to
14:59.3
10 possible warning signs
15:01.3
Na hindi tayo healthy
15:03.3
At least hopefully meron tayong matulungan
15:05.3
Meron tayong maligtas na buhay
15:07.3
Sa topic natin ngayon